نصب آسانسور در راه پله

همانطور که امروزه در تمامی نقاط کشور دیده می شود با توجه به پیشرفت صنعت ، ساخت و ساز های بسیاری در تمامی نقاط شهر صورت می گیرد اما نکته مهمی که در کنار ساخت و ساز ها باید در نظر گرفت راه اندازی و نصب آسانسور است تا بتوان مشکل بالا و پایین رفتن افراد و یا حتی بار ها را از بین برد . ما در ادامه ان مقاله شما را با اسانسور و راه اندازی و نصب آسانسور آشنا خواهیم کرد.

آسانسور چیست ؟

همانطور که از نام آسانسور پیداست می توان گفت که این محصول وسیله ای برای بالا و پایین رفتن افراد و یا بالا و پایین بردن وسیله ها به کار می رود که در ساختمان های مختلف به چشم می خورد علاوه بر این ها اگر بخواهیم به زبان ساده تر آسانسور را بشناسیم می توان گفت که آسانسور اتاقک کوچک محرکی است که به وسیله آن می توان به طبقات بالا و پا پایین رفت.

اگر بخواهیم کارکرد آسانسور ها را بدانیم باید گفت که یک آسانسور توسط موتور آسانسور نیروی لازم برای حرکت عمودی کابین را فراهم می کند. همچنین فرمان های لازم برای توقف های خودکار و کنترل آسانسور توسط تابلو فرمان آسانسور انجام می شود. در ادامه میتوان گفت آسانسور ها از لحاظ نحوه وارد شدن نیرو به کابین آسانسور به چهار دسته تقسیم می شوند که این ها شامل:

• آسانسور کششی
• آسانسور هیدرولیک
• آسانسور وینچی
• آسانسور مغناطیسی

آسانسور کششی : 

اگر بخواهیم نگاه کلی به این نوع آسانسور ها داشته باشیم می توان گفت که معمولا تمامی آسانسور هایی که در ایران نصب می شوند از نوع آسانسور های کششی هستند چرا که این نوع آسانسور ها بر اساس نیروی اصطحکاکی است که بین سیم بکسل های متصل به کابین و فلکه کششی موتور به وجود می آید یعنی اینکه این نوع آسانسور ها در بالای خود دارای قرقره هستند که روی موتور هستند و سیستم بکسل ها دور آنها وجود دارد و بکسل ها از یک سر به کابین آسانسور وصل می شوند و از طرفی دیگر به قاب وزنه آسانسور متصل می شوند و با حرکت موتور در دو جهت مختلف بالا و پایین صورت می گیرد.

اگر بخواهیم وزن این نوع آسانسور ها را بدانیم باید گفت که از لحاظ علمی در داخل قاب وزنه ، وزن وزنه ها برابر با وزن کابین به اضافه نصف وزن ظرفیت کلی کابین را تشکیل می دهند علاوه بر این اگر بخواهیم وزن یک آسانسور هشت نفره را بدانیم می توان گفت که به ازای هر نفر ۷۵ کیلوگرم در نظر گرفته می شود که در کل ظرفیت کلی کابین ۶۰۰ کیلوگرم خواهد بود که طبیعتا نصف این مقدار برابر با ۳۰۰ کیلوگرم خواهد بود. حال این مقدار را با وزن خود کابین آسانسور جمع می کنیم و وزنی که بدست می آید وزن کلی است که باید در قاب وزنه وجود داشته باشد.

آسانسور هیدرولیک : 

نوع دیگر آسانسوری که وجود دارد آسانسور های هیدرولیک هستند که نحوه جا به جایی آن ها با نحوه جا به جایی آسانسور های کششی تفاوت دارد چرا که جا به جایی در در آسانسور هیدرولیک توسط جک های بالا بر خاصی انجام می شود که از نوع جک و موتور هیدرولیک روغنی است در واقع در این نوع آسانسور دیگر موتوری در بالای چاه آسانسور وجود ندارد به همین دلیل طبیعتا پشت بام خانه زیباتر خواهد بود به همین دلیل طرفداران بسیاری را به خود اختصاص داده است.

البته باید این نکته را در نظر داشت که به دلیل ساختار این نوع آسانسور فقط تا ۵ یا ۶ طبقه پاسخ گو خواهد بود در حالی که آسانسور کششی طبقات بسیار بالاتری را پشتیبانی می کند. آسانسور هیدرولیک اینگونه کار می کند که یک موتور هیدرولیک سه فاز غوطه ور در روغن وجود دارد که دارای یک شیر الکتریکی به نام پاور پوینت است که تامین فشار روغن برای جک بسیار بالا تر از موتور آسانسور کششی است به همین دلیل از از این نوع موتور ها کمتر در ایران استفاده می شود و  علاوه بر این ها نکته قابل توجه در آسانسور های هیدرولیک این است که خیلی از افراد تصور می کنند مصرف برق این آسانسور ها نسبت به آسانسور های کششی بالاتر است ولی این امر یک باور اشتباه است چرا که کار موتور هیدرولیکی آسانسور هیدرولیک و فشار روغن فقط در حرکت به سمت بالا نیاز است. این نوع آسانسور ها ویژگی های مهمی دارد که این ویژگی ها شامل :

• خرابی کمتر و استهلاک کمتر قطعات نسبت به آسانسور کششی
• حرکت بسیار نرم در استارت اولیه
• به دلیل اینکه قاب وزنه و سیم بکسل ندارد می توان آسانسور های بسیار زیباتر و شیشه ای ساخت
• عیب یابی راحت تر و تعمیرات سریع تر
• موتور خانه در پشت بام وجود ندارد
• سازه لازم برای این نوع آسانسور سبک تر است
• تنظیمات دقیق تر برای ایست در طبقات
• می توان آسانسور های باربری و بسیار پرقدرت ساخت

آسانسور وینچی : 

نوعی آسانسور است که با زنجیر یا طناب فولادی آویزان شده و نیروی رانش به طریقی به غیر از اصطکاک به آن وارد می ‌شود. در این نوع آسانسور ها قاب وزنه وجود ندارد.

آسانسور مغناطیسی : 

آسانسور های مغناطیسی ریل‌ ها و تجهیزات متصل شده روی دیوار چاه آسانسور با مغناطیس دائم نقش استاتور موتور و کابین آسانسور نقش روتور را ایفا می ‌کنند. با اتصال جریان برق به استاتور میدان مغناطیسی ایجاد و به روتور القا می‌ شود. میدان مغناطیسی ایجاد شده در نقاطی قطع و با القای جریان برق به وسیله سیم پیچ‌ های استاتور ، سیم پیچ‌ های تعبیه شده روی روتور باردار شده و کابین به حرکت در می ‌آید. به همین دلیل در این آسانسور ها اجزایی نظیر وزنه تعادل ، کابل فولادی ، موتور خانه و .. وجود نخواهد داشت. آسانسور های مغناطیسی بسیار ایمن ‌تر از آسانسور های معمولی بوده اما از لحاظ قیمتی بسیار گران ‌تر می ‌باشند.

آسانسور چگونه نصب می شود ؟

مرحله اول چاه آسانسور :

فضایی است که ریل و برخی از تجهیزات آسانسور در آن نصب می شوند و کابین و وزنه تعادل در این مکان حرکت می کنند به طوری که این چاه با دیواره ها ، دیواره های اضطراری ، درب های طبقات و درب ها محصور می شود.

مرحله دوم آهن کشی آسانسور : 

بعد از مرحله چاه آسانسور نوبت به آهن کشی و یا استراکچر است که با ریل های راهنما این کار انجام می شود اما ریل های راهنما ریل هایی هستند که باعث می شوند کادر وزنه و کابین به بالا و چایین به صورت مستقیم و بدون هیچ گونه لرزش و یا برخوردی با دیگر اجزای پله و آسانسور می گردند.

مرحله سوم براکت : 

براکت ها پایه هایی هستند که ریل ها به وسیله آنها به دیواره چاه یا سازه متصل می شوند و بسته به نوع و اندازه ریل ها و ظرفیت کابین آسانسور و همچنین نوع ترمز اضطراری و سرعت حرکت از انواع مختلف و متناسب براکت ها استفاده می شود. فاصله نصب براکت ها باید به اندازه ای باشد که در صورت انجام ترمز اضطراری مانع کمانش ریل شود.

مرحله چهار میلگرد و بتن ریزی دال آسانسور : 

• در مرحله اول دال را با میلگرد ها میلگرد کشی می کنیم تا دال محکم تر شود.
• در این مرحله جای عبور کابل کابین وزنه و گاورنر باید خالی گذاشته شود که جمعا چهار سوراخ می شود.
• حفره اول برایکابین دقیقا وسط ریل های کابین گذاشته می شود و حفره دیگر دقیقا وسط ریل های وزنه و دو حفره دیگر به فاصله ۳۵ سانتی متری و با فاصله ۱۵سانتی متر ریل کابین گذاشته می شود.
• شعاع حفره ها به اندازه حد اقل هشت سانتی متر کافی است.
• برای بسته نشدن حفره ها می توانیم از قوطی روغن استفاده کنیم و بعد اتمام بتن ریزی و سفت شدن بتن قوطی ها را برداشته و جای حفره باقی بماند.
• باید توجه داشت که بتن ریزی به بهترین شکل ممکن انجام شود.

مرحله پنج مرحله مکانیکی : 

• مرحله مکانیک شامل جوشکاری شاسی موتور و گذاشتن موتور روی شاسی و انداختن کابین داخل چاله و وصل کردن بکسل ها می شود.
• شاسی کشی موتور
• در این مرحله موتور برروی شش اهن که دو به دو موازی یکدیگرند و روی یکدیگر گذاشته شده اند گذاشته می شود.
• موتور به دلیل وزن بالایی که دارد با دست قابل جابه جایی نیست و باید از جرثقیل های دستی استفاده شود.
• جرثقیل به یک قلاب دربالای سقف جوش داده ایم قبلا متصل می شود و به وسیله آن موتور جا به جا می شود و برای بردن موتور به سقف ساختمان باید از جرثقیل های دیگر استفاده شود.
• حد اقل ارتفاع موتور خانه از دال بایستی ۱۸۰ باشد و حتما هواکش مناسب جهت تهویه هوا تهیه گردد.
• ممکن است دال از پشت بام حتی تا چند متر بالا برود که این مشکلی ندارد و باید طبق استاندارد باشد.

معرفی اجزای مختلف آسانسور :

همانطور می دانیم تمامی لوازم ها از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که آسانسور هم از اجزای مختلفی مانند موارد زیر تشکیل شده است:

• تابلو فرمان
• تبلو برق سه فاز
• فلکه هرزگرد
• گاورنر
• یوک کابین
• جعبه رویزیون
• تراولینک کابل
• پشت بند
• شالتر
• پاراوت
• وزنه تعادل
• کفشک

نصب آسانسور در مکان های قدیمی

نصب آسانسور در ساختمان های قدیمی بستگی به گزارش کارشناسان دارد که باید مواردی مانند مقاومت سازی ساختمان و امکان تقویت آن در محل مناسب برای نصب را بررسی کنند اما با توجه به پیشرفت تکنولوژی و وجود سیستم های بالابر جدید در حال حاضر امکان نصب آسانسور در اکثر مکان های  قدیمی وجود دارد و فقط باید نوع و روش مناسب توسط شرکت های دارای مجوز را در ساختمان های قدیمی مشخص کرد.

زمانی که قصد نصب آسانسور در مکان های قدیمی را دارید باید قبل از هر چیزی فضای مورد نظر آن را بررسی کنید که فضای مورد نیاز برای نصب و راه اندازی آسانسور 100 در 160 و یا 145 در 145 باشد و در اندازه های کوچک تر باید 120 در 120 باشد. اما علاوه بر این ها اندازه و ظرفیت آسانسور ها بستگی به نوع متراژ ان دارد برای مثال می توان موارد زیر را از نکات مهم دانست :

• در متراژ 0.6 متر مربع می توان ظرفیت حداقعل 3 نفر را داشت.
• در متراژ 0.8 متر مربع می توان ظرفیت حداقعل 4 نفر را داشت.
• در متراژ 1 متر مربع می توان ظرفیت حداقعل 5 نفر را داشت.

زمانی که در ساختمان های قدیمی فضای کافی برای نصب آسانسور وجود نداشته باشد می توان با مهندسی کامل در فضای نورگیر و یا در حیاط و یا در تخریب بخشی از ساختمان و ایجاد فضای مناسب می توان آسانسور را نصب کرد. در کنار تمامی این ها علاوه بر این نکات نکاتی دیگر هم وجود دارد که هنگام نصب آسانسور در مکان های قدیمی باید رعایت کرد که در ادامه آنها را با هم بررسی خواهیم کرد.

مجوز شهرداری برای نصب آسانسور : در صورت نصب آسانسور در خارج از ساختمان و در مشاعات به گونه ای که وارد حریم خیابان شود باید قبل از هرگونه اقدامی برای نصب و اجرای آسانسور ، مجوزات لازم از شهرداری اخذ شود تا در زمان عملیات نصب باعث توقف کار نشود. عموما اجرا و نصب آسانسور در داخل ساختمان نیاز به مجوز از شهرداری ندارد و پس از اینکه مراجعه به شهرداری مراجعه کردید استاندارد لازم را اخذ کردید با پرداخت مقداری جریمه، آسانسور در سند ساختمان شما درج می شود.

ماده 23 قوانین استفاده از آسانسور : با توجه به ماده ۲۳ قانون تملک آپارتمان‌ ها، ساکنین طبقات همکف و اول نمی توانند هزینه آسانسور را به دلیل استفاده نکردن از آن، پرداخت نکنند و هرگونه اعتراض در این زمینه قابل قبول نخواهد بود.

ماده 4 قوانین استفاده از آسانسور: با توجه به ماده چهارم قانون تملک آپارتمان ‌ها ، اگر مجموع مساحت طبقات سوم ، دوم و چهارم از مساحت واحد طبقه اول و همکف بیشتر شود ، مالکین دیگر می ‌توانند از طریق قانونی سهم نصب آسانسور را به همراه خسارات احتمالی از مالکینی که معترض هستند دریافت کنند.

ابعاد آسانسور

معمولا آسانسور های هیدرولیک بیشترین کاربرد را در آسانسور های وسط راه پله دارند چرا که نیازی به اجزای موتور خانه در بالا نداشته و فضایی کمتر را اشغال می کنند حداقل ابعاد آسانسور را تصور کنید که یک نفر با یک پلاستیک کوچک بار ، به چقدر فضا در کابین نیاز دارد که آن بستگی به پلان راه پله و آسانسور دارد.

در آسانسور های هیدرولیکی جک از بغل وسط راه پله ای ، ابعاد راه پله از یک سمت 30 سانت و از جهات دیگر حداقل 10 سانتی متر باید از کابین بزرگتر باشد. اگر حداقل فضای کابین را 50 در 70 در نظر بگیریم ، حداقل به راه پله ای با ابعاد 95 در 95 نیاز پیدا خواهیم کرد که جایی برای گذاشتن درب داخلی بر روی کابین نخواهیم داشت. حداقل فضای مورد نیاز در راه پله برای اجرای درب های اتوبوسی داخلی 120 در 100 می باشد و حداقل ابعاد یا مساحت راه پله برای آسانسور یا بالابر با درب های تمام اتوماتیک 1/5 در یک متر است ولی بهتر است حداقل 1/5 در 1/5 باشد.

ویژگی تمامی آسانسور ها

• نیاز به کندن چاله کف به عمق حداقل ۱ متر
• استفاده از پمپ و روغن و مخزن روغن
• در استفاده طولانی و مداوم از بالابر هیدرولیکی حرارت روغن زیاد شده و حرکت بالابر را دچار مشکلات می کند.
• در بالابر های هیدرولیکی به دلیل قرار گرفتن جک در زیر زمین اگر روغن نشت کند مشکلات زیادی به بار می آورد.
• بیشترین استفاده از کمترین فضای موجود انجام می شود.
• نیاز به فضای موتورخانه و نصب تجهیزات زیاد ندارد.
• قابل نصب در مابین راه پله ، جلوی نمای ساختمان ، جلوی بالکن ، در فضای گلخانه یا پاسیو ساختمان ها.
• امکان استفاده از پوشش ها و درب های مختلف.
• قطعات و ابزار های کمی استفاده می شود و استهلاک بسیار پایین است.
• ایمنی بالایی در مقابل سقوط و قطع برق دارد. در هنگام قطع برق بصورت دستی جاب ه جا می شود.
• سرویس و نگهداری آن کم هزینه و ساده است.
• نصب در خانه های دوبلکس